BRONIEWSKI, Witold

W latach 1900 – 1901 studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Petersburskiego. Studia kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył w 1904 roku. W tym samym roku wyjechał do Nancy (Francja), gdzie w 1908 ukończył studia elektrotechniczne. W pracach naukowych z tego okresu zwrócił uwagę na związek między opornością elektryczną a objętością podczas ogrzewania, a zwłaszcza topnienia metali. Badania naukowe dotyczące pomiarów oporności elektrycznej metali alkalicznych oraz galu i telluru rozpoczął w laboratorium prof. A. Guntza w Nancy. W 1911 roku ukończył Wydział Nauk Fizycznych paryskiej Sorbony. Specjalizował się u znanego metaloznawcy prof. Henri Le Chatelier, zajmując się badaniem własności elektrycznych i termoelektrycznych stopów glinu: Al-Zn, Al-Sn, Al-Bi, Al-Mg, Al-Ag, Al-Cu. W badaniach tych ustalił budowę owych stopów, określając granice roztworów stałych i skład występujących w nich związków międzymetalicznych. Wykonując fotografie struktur wykorzystywał metodę filiacji, w której się specjalizował. W 1911 roku napisał pracę doktorską zatytułowaną „Badania nad własnościami elektrycznymi stopów aluminium” i uzyskał stopień doktora nauk fizycznych Sorbony z najwyższym odznaczeniem „mention trés honorable”. Za powyższe badania został wyróżniony przez Paryską Akademię Umiejętności nagrodą Alhumberta i medalem Bertholleta w 1910 roku. Witold Broniewski wspólnie z Henri Le Chatelierem opracowali metodę fotograficznego rejestrowania danych zmieniających się w zależności od czasu i temperatury, umożliwiającą sporządzanie wykresów zmian właściwości elektrofizycznych różnych stopów z uwzględnieniem ich składu i budowy. W 1912 roku Broniewski przebywał we Lwowie, gdzie w Szkole Politechnicznej uzyskał stopień doktora metalurgii, a następnie nostryfikował doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym samym roku uzyskał stopień doktora filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1913-14 pracował w Paryżu prowadząc badania w laboratorium Marii Skłodowskiej-Curie oraz wykładał metalografię w Sorbonie. W tym czasie opracował monografię stopów miedzi i badał zjawisko przemian austenitu w martenzyt przy oziębianiu do niskich temperatur. W latach 1818-1919 służył jako ochotnik w Armii Polskiej we Francji. W 1919 roku wraz z armią gen. Józefa Hallera wrócił do kraju i objął stanowisko profesora nadzwyczajnego w Szkole Politechnicznej we Lwowie prowadząc wykłady z metalografii oraz encyklopedii maszyn. W 1920 roku Witold Broniewski został profesorem zwyczajnym technologii metali Politechniki Warszawskiej oraz kierownikiem Zakładu Metalurgicznego. Obie te funkcje pełnił do końca życia. Do 1930 roku wykładał encyklopedię technologii metali na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W latach 1920 -1930 zajmował się głównie pracą dydaktyczną i organizacją pracy naukowej. W 1921 roku wydał „Zasady metalografii”, podręcznik na światowym poziomie (w 1918 roku ukazały się wcześniejsze jego wydania w języku angielskim i francuskim), w którym zamieścił wiadomości z zakresu metaloznawstwa oraz opisał metody badań stosowane w tej dziedzinie. W 1929 roku wydał „Ćwiczenia i prace z metalografii”, podręcznik przeznaczony dla pracowników naukowych i studentów, przetłumaczony na język francuski i rosyjski. Powróciwszy do działalności badawczej kontynuował swoje wcześniejsze prace nad budową stopów: Sb-Sn, Sb-Pb, Cu-Sn, Cu-Zn, Cu-Ag, Fe-Ni, Au-Cu, Ni-Co. Badał właściwości fizyczne i mechaniczne stopów Ag-Au, Al.-Si, Al.-Li, Cu-Sn, Cu-Mn, Cu-Al, Al-Cu, Zn-Al, Al-Mg, Ni-Cu. Zajmował się także wyznaczaniem wykresów topliwości stopów Cu-Zn, Cu-Sn, Al-Zn, Cu-Al oraz podatności magnetycznej stopów Au-Cu, Au-Ag, Ag-Cu, Cu-Ni. Badania stopów miały duże znaczenie dla przemysłu motoryzacyjnego i lotniczego. Witold Broniewski zainicjował w Polsce badania nad zjawiskiem pełzania metali i stopów technicznych. Badał właściwości fizyczne i mechaniczne stali, jako pierwszy uzyskał stal o sumie zanieczyszczeń nie przekraczającej 0,01%. Był jednym z założycieli Akademii Nauk Technicznych w Warszawie, pełniąc w latach 1928-1930 funkcję sekretarza generalnego, a także członkiem czynnym Towarzystwa Naukowego we Lwowie oraz członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 1927 roku Witold Broniewski został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta.