BLOUDEK, Stanko

Pionier lotnictwa i twórca lotów narciarskich studiował w latach 1904-1914 budowę maszyn w Wyższej Szkole Technicznej w Pradze. Od 16 roku życia budował modele samolotów, w 1909 r. skonstruował szybowiec, w 1910 r. jednopłat motorowy Racek, a w 1910/11 r. dwupłatowiec Libela, którym z sukcesem leciał czeski kierowca rajdowy i pilot Jan Čermak. W 1911 r. zatrudniony został w przemyśle w charakterze konstruktora; współpracował u Igo Etricha (→Etrich) nad dwuosobową wersją samolotu "Taube" oraz przy jednym z pierwszych samolotów z zamykaną kabiną "Limousine". Podczas I wojny światowej kierował biurem konstrukcyjnym węgierskich zakładów lotniczych w Budapeszcie, gdzie budowano również samoloty wojskowe lądowe i wodne , przeprowadzano tam również eksperymenty z helikopterami. Po wojnie B. wrócił do Słowenii i zajął się tworzeniem przemysłu lotniczego w Lublanie. W 1922 r. zbudował lekki samolot sportowy "Sraka". W 1930 r. skonstruował samolot mający największe znaczenie: dwuosobowy sportowy jednopłatowiec „Lojze" (60 kW, 200 km/h). Gdy w 1934 r. doszło do wypadku, podczas którego zginął pilot, B. zaprzestał produkcji samolotów i zajął się eksperymentowaniem wyłącznie z helikopterami (w przypadku awarii silnika śmigło miał działać hamująco na spadanie). Po wycofaniu się z przemysłu lotniczego B. stworzył przedsiębiorstwo „Avtomontaža" i rozpoczął produkcję pojazdów mechanicznych. Fabryka budowała przede wszystkim autobusy, a w 1936 r. wyprodukowała pierwszy słoweński samochód osobowy „Triglav" oparty na DKW.
B. był wszechstronnym sportowcem, organizował zawody, brał w nich czynny udział, ale przede wszystkim planował obiekty sportowe. Od 1934 r. poświęcił się głównie konstruowaniu skoczni narciarskich, a w działalności tej bardzo przydatne były jego doświadczenia z zakresu aerodynamiki. Do połączenia prostych i kolistych odcinków profilu skoczni zastosował przejęte z budownictwa przejścia paraboliczne (klotoidy). Skonstruował ponad 100 skoczni, wśród nich Skocznię Mamucią w Planicy, na której w 1936 r. po raz pierwszy skakano na 100 m, a w 1948 r. na 200 m. Ostatnie studia i konstrukcje B. poświęcił skokom na 150 m. Jego pracę kontynuowali bracia Vlado i Janez Gorišekowie, którzy umożliwili loty na odległość ponad 200 m.