KIERBEDŹ, Stanisław
* 10. 3. 1810, Nowy Dwór (Powiat Poniewierski), Litwa
† 19. 4. 1899, Warszawa, Polska
Inżynier komunikacji, projektant i budowniczy dróg żelaznych i wodnych oraz mostów, gen. major inżynier.
k. był synem krawca. Studia w Instytucie Politechnicznym w Wiedniu ukończył z odznaczeniem, po czym w latach 1819-1823 był tam asystentem Georga Altmüttera, twórcy technologii mechanicznej. Już w 1821 r. K. napisał pierwszą monografię naukową, niezależnie od licznych prac techniczno-literackich pisanych dla rozmaitych czasopism. Później sporządził także rysunki do „Beschreibung der Werkzeugsammlung des Polytechnischen Instituts” Altmüttera i do swojego własnego „Einleitung in die mechanischen Lehren der Technologie”. Oba dzieła ukazały się w Wiedniu w 1825 r. Starania K. o uzyskanie katedry w Theresianum i w Instytucie Politechnicznym nie powiodły się, ale jego przyjaciel Altmütter zarekomendował go w 1829 r. jako nauczyciela technologii i chemii do Wyższej Szkoły Rzemiosł w Hanowerze. W 1830 r. K., który tymczasem uzyskał dodatkowo doktorat z filozofii, został nauczycielem, a w 1831 r. również dyrektorem „w dziedzinie technologii, a w razie potrzeby także chemii” w Wyższej Szkole Rzemiosł (później: Wyższa Szkoła Techniczna) w Hanowerze. O jej organizacji, planie nauczania i środkach dydaktycznych w znacznej mierze decydował sam, przy czym oczywiście nie bez wpływu pozostały wzorce wiedeńskie. Jak Altmütter w Wiedniu, tak i K. w Hanowerze założył zbiory narzędzi. Pod jego kierownictwem instytut rozwinął się w jeden z wiodących zakładów nauczania w Niemczech. Technologia mechaniczna, opisywana przez K. jako zjawisko historyczne, rozwinęła się dzięki jego obszernemu dziełu naukowemu w istotną gałąź nauk technicznych. Obok działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej w swoim zakładzie K. był pochłonięty również wspieraniem życia gospodarczego, założył w Hanowerze stowarzyszenie przemysłowe, do zarządu którego należał od 1834 do 1875 r., był sprawozdawcą i jurorem w czasie Wystawy Światowej w Wiedniu w 1873 r. Jako ekspert cieszył się międzynarodowym uznaniem. Szczególnie zasłużył się K. około ujednolicenia miar i wag, zwłaszcza w kwestii wprowadzenia systemu metrycznego w Austrii i Niemczech.
