ŠTUMBERGER, Miroslav

Š. jako dziewiętnastolatek zgłosił się do marynarki, ukończył szkołę morską w Puli, walczył w wojnach bałkańskich i jako podporucznik żeglugi wielkiej przeżył w 1918 r. rozpad Austro-Węgier. Po tym wydarzeniu wstąpił do jugosłowiańskiej marynarki wojennej i w 1922 r. osiedlił się w Baošići (Czarnogóra). Służył w lotnictwie morskim, przeszedł następnie do służby na łodziach podwodnych i dowodził pierwszym jugosłowiańskim okrętem podwodnym. W 1938 r. przeszedł w randze kapitana żeglugi wielkiej na emeryturę.
Wielostronnie utalentowany oficer czynny był poza karierą wojskową także jako wynalazca, publicysta, malarz, karykaturzysta i snycerz, budował modele statków i zbierał antyki i dokumenty. Do zasługujących na wspomnienie jego wynalazków należy urządzenie do rozbrajania min morskich, urządzenie ratunkowe dla łodzi podwodnych i tłumik w silniku.
Największym jednak jego sukcesem był wkład w rozwój techniki rakietowej pomiędzy 1923 a 1925 rokiem. Pod koniec roku 1923 przeprowadzał doświadczenia z torpedami rakietowymi, a w 1924 r. ze ślizgaczami. W dniu 24 marca 1924 roku jako jeden z pierwszych odniósł sukces w odpaleniu modelu samolotu z napędem rakietowym, a wkrótce potem w odpaleniu “torpedy powietrznej” - a więc rakiety. W 1924 r. zaczął równocześnie z amerykańskim pionierem techniki rakietowej Robertem Hutchinsem Goddardem przygotowywać plany silnika rakietowego z napędem na paliwo płynne. W odróżnieniu od Goddarda jednak Š. nie miał żadnego wsparcia ze strony państwa czy kręgów wojskowych, toteż z przyczyn finansowych musiał przerwać swoje eksperymenty, mimo iż rokowały sukces. Już wówczas silnik rakietowy określał mianem “silnika przyszłości”, który w krótkim czasie umożliwi podróże na inne planety.