RESSEL, Josef
* 29. 6. 1783, Chrudim, Czechy
† 9. 10. 1857, Lublana, Słowenia
Wynalazca (śruba okrętowa)
Jako syn poborcy myta we miasteczku Chrudim (wschodnie Czechy) R. uczęszczał do gimnazjum w Linzu i ukończył je z odznaczeniem. Naukę w szkole artylerii musiał jednak przerwać po trzech latach ze względów zdrowotnych. Następnie w latach 1812-1814 studiował przedmioty techniczne i przyrodnicze na Uniwersytecie Wiedeńskim, a zainteresowanie techniką nie opuściło go przez całe życie. Z powodu trudności finansowych musiał przerwać studia na uniwersytecie, ale dzięki pomocy w formie stypendium cesarskiego ukończył dwuletnią C.K. Akademię Leśnictwa w Mariabrunn pod Wiedniem.
16 marca 1817 r. rozpoczął pracę jako leśnik powiatowy w Dolnej Krainie. Ze względu na kolejne obowiązki służbowe przebywał w okresie do 1848 r. w Lublanie, Trieście, Montone i Wenecji.
Jako leśnik R. opracowywał projekty zalesiania terenów krasowych, sporządzał mapy i oceny całości podległych mu terenów, głównie lasów w okolicy Triestu i Lublany. Zgłaszał również projekty regulacji i kolonizacji bagiennej delty rzeki Narenty wraz ze szczegółowymi wyliczeniami rentowności. Mimo raczej skromnego uposażenia R. znajdował jeszcze czas i środki, aby zajmować się rozmaitymi pomysłami technicznymi, a przede wszystkim zastosowaniem śruby Archimedesa do napędu statków. Pomysł ten miał już w czasie swego pobytu w Wiedniu. Pierwszy próbny pędnik był gotowy w lutym 1827 r. i R. otrzymał nań patent. Swój cel osiągnął jesienią 1829 r., gdy odbył się próbny rejs statku “Civetta” w Trieście. Sam rejs się nie powiódł, ponieważ pękła źle przylutowana rura przewodu parowego i cały napęd zawiódł po kilkuset metrach. Johann Fichtner zlecił wykonanie maszyny w odlewni Gusswerk St. Stephan w Leoben (Austria). Śruba w zasadzie przeszła test pomyślnie, a R. pracował teraz nad jej udoskonaleniem, w odniesieniu głównie do maszyny parowej. Pragnął też umieścić śrubę napędową na ruchomej osi na rufie statku tak, aby można było sterować nim bez wioseł.
Ponadto R. otrzymał patenty na nie mniej niż dziesięć projektów technicznych, wśród nich na rozmaite prasy i maszyny parowe, jeden na łożysko bez tarcia i smarów - prekursor dzisiejszego łożyska tocznego i kulkowego - i jeden na pojazd parowy do transportu osób i towarów - przodek późniejszego samochodu na parę.
R. działał również w zakresie budownictwa okrętowego. W miejsce coraz rzadszego drewna dębowego zaproponował użycie żelaza do ożebrowania statku - podówczas całkowicie nowy pomysł. Zainteresowanie R. rejsami morskimi widoczne jest w jego rozprawach o problemach morskich, o prądach morskich; wspomnieć należy również nową busolę.
W 1821 r. powstała poczta pneumatyczna (atmosferyczna), udoskonalona w latach 1827 i 1847. Odpowiada ona dzisiejszej poczcie rurowej. W zakresie chemii rozwinął nową produkcję mydła, chemiczne paliwo dla maszyn parowych i aparat do ekstrakcji materiałów farbiarskich i garbarskich z roślin. R. chciał nawadniać płaskowyże po obu brzegach Nilu przy pomocy młynów wodnych z pionowym walcem mogących poruszać się niezależnie od kierunku i siły wiatru
R. daremnie walczył do końca życia o pierwszeństwo swego wynalazku śruby okrętowej, która w swój zwycięski marsz wyruszyła z Francji i Anglii. Zmarł na tyfus w czasie podróży służbowej w nocy 9 października 1857 r. w lublańskim zajeździe “Bavarski dvor”.