SEGNER, Ján
( Andrej)
* 9. 10. 1704, Bratysława, Słowacja
† 5. 10. 1777, Halle, Niemcy
Matematyk, Fizyk
Po ukończeniu gimnazjum ewangelickiego w Bratysławie S. studiował medycynę i nauki przyrodnicze najpierw w Győr i Debreczynie, a w latach 1725-1730 na Uniwersytecie w Jenie. Po odbyciu rocznej praktyki lekarskiej w Bratysławie i Debreczynie otrzymał mianowanie na profesora na uniwersytecie w Jenie (1732-1735), w Getyndze (matematyka, fizyka i chemia, 1735-1755) i Halle (fizyka doświadczalna, filozofia i matematyka, od 1755).
Na Uniwersytecie w Halle S. oddał się wyłącznie nauczaniu i pracy naukowej w dziedzinie matematyki, fizyki ogólnej, optyki, hydrauliki, astronomii, medycyny i botaniki. Jego badania i wynalazki związane z maszynami hydraulicznymi i obrotami śmigła stanowią ważne przyczynki do rozwoju mechaniki teoretycznej, zwłaszcza jego nawiązujące do Herona z Aleksandrii odkrycie momentu reaktywnego wypływającego strumienia wody, a więc odbicia, wykorzystanego do napędu kół wodnych (tzw. “koło Segnera”).
Akademie naukowe w Londynie (1739), Berlinie (1747) i St. Petersburgu (1754), a także Królewskie Towarzystwo w Getyndze (1751) wybrały S. na swego członka.
W Getyndze S. przyjaźnił się z matematykiem Leonhardem Eulerem. Podstawa teorii turbin Eulera powstała z inspiracji odkryciem S.
