KŘIŽÍK, František

Pochodzący z rodziny szewca K. uczęszczał do szkoły realnej w Klatovach, a następnie od 1866 r. w Pradze. Z przyczyn finansowych nie mógł ukończyć studiów w Wyższej Szkole Technicznej i podjął pracę w firmie Kaufmann w Pradze wytwarzającej urządzenia telegraficzne i inne. W związku z budową kolei żelaznej K. wyspecjalizował się w urządzeniach telegraficznych i w systemach bezpieczeństwa. Pracował w różnych towarzystwach kolejowych, aż w 1873 r. został kierownikiem telegrafów kolei Pilzno-Březno. W 1878 r. zdobył patent na kolejowe urządzenie sygnałowe, które wprowadzono na Kolei Północnej, a później i na innych kolejach w Austro-Węgrzech.
Zwiedzając wystawę światową w Paryżu w 1878 r. K. poznał oświetlenie elektryczne i zaczął pracować nad ulepszeniem tzw. świec Jabłoczkowa poprzez wprowadzenie regulatora elektromagnetycznego. W wyniku współpracy z przedsiębiorcą Piettem, w którego fabryce papieru K. mógł przeprowadzać eksperymenty, powstała właściwa konstrukcja lampy łukowej systemu Piette-K., opatentowanej w 1880 r. Rok później lampa ta otrzymała pierwszą nagrodę na międzynarodowej wystawie elektrotechnicznej w Paryżu i została opatentowana również w Anglii, Francji, USA, Niemczech i innych krajach. W tym samym roku K. usamodzielnił się i urządził sobie w Pilznie warsztat elektrotechniczny. Odmiennie niż jego późniejszy konkurent Emil →Kolben, K. przez całe życie obstawał przy systemie opartym na prądzie stałym.
W początkach lat 80-tych XIX w. K. propagował lampę łukową z okazji świątecznych iluminacji i wziął udział w 1883 r. w międzynarodowej wystawie elektrotechnicznej. Po tych sukcesach przeniósł sie ze swoim przedsiębiorstwem do Pragi-Karlína. Do jego wielkich zleceń w tamtych czasach należało oświetlenie elektryczne budynku reprezentacyjnego na wyspie Žofín w Pradze oraz instalacja oświetlenia miejskiego w miejscowościach: Písek, Jindřichův Hradec, Žižkov i Karlín.
Jako przedsiębiorca, który odniósł sukces, należał K. w 1891 r. do organizatorów praskiej wystawy jubileuszowej - podówczas najbardziej znaczącej wystawy wyrobów przemysłu i rzemiosła. To on zapewnił na niej oświetlenie elektryczne, wzniósł oświetlaną elektrycznie fontannę i zbudował pierwszą elektryczną kolej żelazną biegnącą z centrum wystawowego do praskiej dzielnicy Letná. Wkrótce K. zaangażował się również w budowę tramwajów w Pradze i Pilznie, jak również w Bośni i Chorwacji.
W 1903 r. ruszyła pierwsza wybudowana przez niego kolej elektryczna w Czechach na trasie Tábor-Bechyně. K. dostarczył lokomotywę elektryczną, ale też wybudował elektrownię dla miasta Tábor. Mniejszy sukces natomiast odniosły budowane przez niego od roku 1900 samochody elektryczne.
K. wycofał się z przedsiębiorstwa w momencie jego przekształcenia w spółkę akcyjną w 1917 r.