KOLBEN, Emil

Po ukończeniu Wyższej Szkoły Realnej K. studiował do 1887 r. budowę maszyn w Niemieckiej Wyższej Szkole Technicznej w Pradze i uczęszczał dodatkowo na wykłady z elektrotechniki. Po roku praktyki w Czechach otrzymał w roku 1888 stypendium do USA, gdzie dostał pracę w Edison Machine Company w Schenectady. Pozostał tam do 1892 r. na stanowisku głównego inżyniera oddziału technicznego. W Nowym Jorku K. poznał także Nikolę Teslę (→Tesla), który fascynował go bardziej niż Edison i miał na niego olbrzymi wpływ. W rozterce pomiędzy prądem stałym a zmiennym K. opowiedział się, w odróżnieniu od swego rywala Františka Křižíka, jednoznacznie po stronie propagowanego przez Teslę prądu zmiennego.
Po powrocie K. zajął się w ramach pracy w szwajcarskiej firmie Oerlikon przede wszystkim teorią i zastosowaniem prądu wielofazowego, systemami przesyłu prądu na duże odległości, problemami urządzeń elektroenergetycznych i elektryfikacją transportu.
W 1896 r. K. powrócił do Czech i założył w Pradze przedsiębiorstwo elektrotechniczne pod nazwą: Kolben und spol. elektrotechnická továrna v Praze-Vysočanach. Zakład zaczął od produkowania silników elektrycznych i generatorów dla elektrowni. W 1898 r. bank komercyjny odkupił przedsiębiorstwo z około 100 pracownikami i przekształcił je w spółkę akcyjną pod nazwą: Elektrotechniczna Spółka Akcyjna, dawniej Kolben & Co. w Pradze. K. nadal pozostał w niej dyrektorem. Program produkcyjny na pierwszym miejscu postawił potrzeby elektryfikacji transportu, oświetlenia i zakładów fabrycznych. Do roku 1907 w Spółce wyprodukowano 5000 maszyn elektrycznych, 6500 instrumentów, 700 małych i 205 dużych dystrybutorów prądu i urządzono pierwszą centralę elektryczną miasta Pragi oraz elektrownię w Londynie. Przedsiębiorstwo zatrudniało wtedy około 800 pracowników.
W czasie I wojny światowej spółka została przekształcona w zakłady zbrojeniowe, a w 1921 r. doszło do fuzji z czesko-morawską fabryką maszyn pod nazwą” Českomoravská-Kolben, a.s. Nowy, większy koncern produkował turbiny, generatory, lokomotywy elek­tryczne, urządzenia dla fabryk cukru i samochodów. W ramach dalszych fuzji doszło w 1927 r. do połączenia z firmą Breitfeld, Daněk & Co. AG. Tym samym pod nazwą Českomoravská-Kolben-Daněk (ČKD) powstało największe w Czechosłowacji przedsiębiorstwo budowy maszyn. K. zajmował w nim stanowisko dyrektora naczelnego i wiceprzewodniczącego zarządu. W krajowych i zagranicznych czasopismach oraz tomach zbiorczych publikował liczne artykuły. W 1906 r. Niemiecka Wyższa Szkoła Techniczna przyznała mu tytuł doktora honoris causa nauk technicznych.
Po zajęciu Czechosłowacji przez armię niemiecką 15 marca 1939 r. K. usunięto z zarządu, aresztowano i zesłano do obozu koncentracyjnego w Theresienstadt, gdzie zmarł w 1943 r.