BUCHAR, Emil

Po złożeniu egzaminu maturalnego w państwowym gimnazjum realnym w Novej Pace B. studiował w latach 1921-1926 astronomię na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Karola w Pradze. Doktorat uzyskał w 1927 r. na podstawie rozprawy „L’orbite de la planète 1055”. Jeszcze w czasie studiów B. podjął pracę jako asystent w Instytucie Astronomicznym Uniwersytetu Karola, a następnie pracował do 1929 r. w Zakładzie Astrograficzno-Południkowym obserwatorium algierskiego w Bouzareah.
Po powrocie do Pragi pracował przez kolejne siedemnaście lat w sekcji astronomicznej Wojskowego Instytutu Geograficznego, a następnie w Krajowym Urzędzie Pomiarowym w Pradze. Uzyskawszy habilitację na podstawie pracy “Odchylenie pionu a geoida w Czechosłowacji” otrzymał w 1946 r. stanowisko profesora astronomii i podstaw geofizyki na Uniwersytecie Technicznym w Pradze. W 1948 r. był dziekanem Wydziału Geodezji i przez kilka lat dyrektorem Instytutu Wyższej Geodezji, Astronomii i Podstaw Geofizyki. Po utworzeniu obserwatorium astronomicznego na Uniwersytecie Technicznym w Pradze kierował nim i zorganizował też międzynarodową stację czechosłowacką do badania ruchu biegunów ziemskich i zmienności rotacji Ziemi. W tym celu opracował też urządzenie astrometryczne charakteryzujące się szczególnie wysoką precyzją.
Centralnymi sferami działalności B. są mechanika nieba, astrometria i astronomia geodezyjna. Mierzył on położenie licznych planet i komet, obserwował szereg zaćmień księżyca i słońca oraz zakryć, a także prowadził pomiary jasności komet. Przeprowadzał też pomiary astronomiczne położenia geograficznego i azymutów bardzo wielu punktów trygonometrycznych czechosłowackiej sieci geodezyjnej, a stosowane metody ustawicznie ulepszał. Dla bezpośredniego pomiaru błędu subiektywnego przy kole zenitalnym opracował osobny przyrząd, wykorzystywany później efektywnie przez wiele lat przy tworzeniu sieci astronomiczno-geodezyjnej na terytorium państwa. Z czasem skonstruował odrębny pryzmatyczny mikrometr rejestrujący, który już w trakcie obserwacji automatycznie niweluje błędy subiektywne. Wprowadzony przezeń typ koła zenitalnego sprawdził się przy pomiarach w trakcie Międzynarodowego Roku Geofizyki.
Nadzwyczajny jest wkład B. w rozwój mechaniki nieba od momentu startów pierwszych satelitów Sputnik I i Sputnik II. Jako pierwszy rozpoznał zależność spłaszczenia biegunowego Ziemi od ruchu linii węzłów i perigeów sztucznych satelitów. Fakt ten przyniósł mu pozycję uznanego członka science community astrodynamiki satelitarnej. Został członkiem Międzynarodowej Komisji Badań Kosmicznych w Paryżu, Międzynarodowej Akademii Astronomicznej i Międzynarodowej Komisji Naukowego Wykorzystania Sztucznych Satelitów w Geodezji, przewodniczącym 6. Komisji Międzynarodowej Unii Astronomicznej, a także członkiem rady redakcyjnej międzynarodowego czasopisma Icarus. B. jest autorem ponad 60 prac naukowych. Powstała w 1952 r. Czechosłowacka Akademia Nauk wybrała go na swego członka-korespondenta.