SIAKEĽ, Daniel

Mając lat piętnaście S. opuścił w 1901 r. Słowację i poszedł na naukę do fabryki maszyn Ganza (→Ganz) w Budapeszcie. Zainteresowanie kinematografią przywiodło go do fabryki filmowej “Projectograph” założonej przez Mórica Ungerleidera z Medzilaborców. Tu stał się słynny na cały kraj dzięki udoskonalaniu i wytwarzaniu aparatów projekcyjnych dla małych kin. S. przyswoił sobie obszerną wiedzę o aparatach projekcyjnych od Charlesa Pathégo, G. Laumonta, Oskara Meßtera i Thomasa Alvy Edisona.
W roku 1905 dziewiętnastoletni S. wywędrował przez Hamburg do Ameryki. Zatrudnienie znalazł w Chicago w firmie “Selig Polyscope Corporation”, wytwarzającej aparaty projekcyjne. Tu S. skonstruował pierwszy na świecie automat do wywoływania filmów kinematograficznych, który później produkowano także we Francji, Danii i w Niemczech. Jako pracownik firmy “Rothacker-Film” udoskonalił kamerę filmową do zdjęć plenerowych, która stała się międzynarodowym standardem na ćwierć stulecia.
W czasie I wojny światowej S. zbudował lekki, składany aparat projekcyjny dla szkół, który można było przenosić w walizce. Na potrzeby tego aparatu powstał tzw. film wąskotaśmowy (przez przecięcie wzdłuż filmu o szerokości 35 mm), a w końcu film 16 mm. Pierwsze kamery do tego filmu wyprodukowała firma “G. Eastman KODAK” w 1923 r. S. skonstruował także aparat projekcyjny na film 16 mm z adapterem dźwiękowym. Dźwięk nanoszono igłą grawerską na brzegu filmu. Pierwszy prototyp powstał jeszcze przed eksperymentami z filmem dźwiękowym 35 mm. S. zaadaptował swoją kamerę także do filmowania trików, jak na przykład w filmie “Utracony świat” z 1925 r. Wielkie przedsiębiorstwa filmowe zawsze kupowały jego prototypy i udoskonalały je.
W 1920 r. S. został współzałożycielem spółki akcyjnej “Tatra-Film Corporation” w Chicago, która nakręciła w Słowacji pierwszy film niemy “Jánošík” - w 1921 r. miał on premierę równocześnie w Czechosłowacji i Stanach Zjednoczonych.