ABAKANOWICZ - ABDANK, Bruno

W latach 1870 -1874 studiował na Wydziale Inżynierii Politechniki w Rydze. Studia ukończył w 1874 roku ze stopniem inżyniera cywilnego. Przez rok pracował na Politechnice w Rydze jako asystent w katedrze konstrukcji budowlanych. W 1875 roku uzyskał stopień docenta prywatnego po przedstawieniu pracy habilitacyjnej „Über die charakteristichen Formen des Eisenbahnwesens in verschiedenen Ländern”. W 1875 roku przeniósł się do Lwowa, gdzie w Akademii Technicznej przedstawił pracę habilitacyjną pt: „ Linia elastyczna i jej zastosowanie do belki ciągłej”. W 1876 roku otrzymał stanowisko docenta i prowadził wykłady ze statystyki wykreślnej i geometrii położenia, a od 1878 roku wykładał także mechanikę budowlaną. W tym czasie pracował też nad udoskonalaniem konstrukcji przyrządów matematycznych: planimetrów i przyrządów służących do całkowania. Przeprowadzał doświadczenia w dziedzinie elektrotechniki. W 1879 roku opracował model integratora (integrafu), przyrządu służącego do mechanicznego całkowania drogą graficzną, mającego zastosowanie w fizyce, elektryce, mechanice oraz geodezji. W 1880 roku przedstawił go Akademii Umiejętności w Krakowie. Szereg publikacji i rozprawy dotyczące integratora przedstawione Paryskiej Akademii Nauk w latach 1881/1882 świadczą o dużej wartości wynalazku. Urządzenie produkowane było przez szwajcarską firmę Coradi pod nazwą Abdank-Coradi Integraph. Razem z dr Julianem Ochorowiczem pracował nad konstrukcją telefonów, mikrofonów, galwanometrów oraz nad przesyłaniem obrazów na odległość. W 1881 roku zamieszkał pod Paryżem w Parc-St.-Maur, gdzie założył własne laboratorium elektryczne, w którym pracował nad nowymi wynalazkami. Skonstruował nowy typ lampy elektrycznej i dzwonki elektromagnetyczne do sygnalizacji kolejowej. Opracował nowe sposoby uzwajania maszyn elektrycznych. Aparaty i urządzenia własnej konstrukcji przedstawiał na wystawach technicznych w Wiedniu w 1883 roku oraz w Paryżu w 1889 roku. W Wiedniu pokazał: regulator łukowy, lampę elektryczną i prądnicę. Bruno Abakanowicz wykorzystując swoje kontakty ze Stanami Zjednoczonymi ściągnął na międzynarodową wystawę elektrotechniczną w Paryżu przedstawicieli przemysłu amerykańskiego. Był dyrektorem firmy elektrotechnicznej ”Compagnie française Thomson-Houston” w Paryżu, założonej w 1893 roku w celu wykorzystania patentów amerykańskich z dziedziny elektrotechniki. Funkcję tę pełnił do końca życia. Bruno Abakanowicz przebywając we Francji nie tracił kontaktu z krajem. W Warszawie założył ok. 1884 roku „Biuro elektrotechniczne B. Abakanowicz i S-ka”, które zajmowało się upowszechnianiem w Polsce jego wynalazków. Pomagał stowarzyszeniom polskim we Francji oraz wspierał finansowo młodzież polską fundując stypendia i podróże naukowe. Przyjaźnił się z polskimi przedstawicielami świata kultury. Jego wielkim przyjacielem był Henryk Sienkiewicz, pisarz polski. Bruno Abakanowicz pisząc liczne rozprawy i artykuły popularyzował wiedzę ścisłą i przyrodniczą. Publikował w prestiżowym czasopiśmie polskim tego okresu „Kosmos” i czasopiśmie „Tydzień”. W latach 1879 – 1880 w warszawskim „Ateneum” zamieszczał kroniki naukowe. W roku 1883 został członkiem redakcji najstarszego czasopisma elektrotechnicznego „La Lumière Electrique”, w którym zamieszczał artykuły dotyczące swoich wynalazków oraz sprawozdania z międzynarodowych wystaw elektrotechnicznych. W „Rozprawach i Sprawozdaniach Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności” pisał w 1884 roku o „nowym sposobie budowy zwojów machin dynamo-elektrycznych”. Za zasługi w rozwoju elektrotechniki we Francji otrzymał Krzyż Legii Honorowej, srebrny medal Towarzystwa Popierania Przemysłu Narodowego oraz został członkiem Towarzystwa Fizycznego. Bruno Abakanowicz oceniany jest jako pierwszy Polak – elektryk o sławie międzynarodowej..