POLAK, Adolf

W 1908 r. ukończył gimnazjum we Lwowie i rozpoczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Lwowskiej Szkoły Politechnicznej. Wybuch I wojny światowej uniemożliwił mu kontynuowanie studiów, walczył aż do 1921 r. na różnych frontach. W 1922 r. powrócił na Wydział Mechaniczny Politechniki Lwowskiej i ukończył studia. W 1923 r. został konstruktorem, a w 1925 adiunktem II Katedry Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej, od 1936 Katedry budowy silników tłokowych u prof. Ludwika Ebermana. W przeciągu kilku lat pracy naukowej w tej katedrze stał się cenionym autorytetem w dziedzinie silników spalinowych. W latach 1922 – 1925 opracował pierwszy polski silnik Diesla, następnie koordynował jego produkcję na etapie fabrycznym aż do czasu uruchomienia pełnej produkcji w Warszawskiej Sp. Akc. Budowy Parowozów. Następnie rozpoczął badania dotyczące modernizacji silników Diesla oraz przystosowania ich do pracy na paliwie gazowym opartym na metanie. Opracował wówczas silnik przystosowany do obserwacji zjawisk cieplnych, wytrzymałościowych i technologicznych. Jego badania w znacznym stopniu przybliżyły Polskę w dziedzinie budowy silników spalinowych do poziomu, krajów przodujących w tej dziedzinie. W roku 1938 objął katedrę Budowy Silników Tłokowych a w 1939 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego. Po zakończeniu II wojny światowej Polak przeniósł się na Politechnikę Gdańską, gdzie od 1950 roku objął katedry: Części Maszyn (1945 – 1951), Budowy Maszyn Parowych (1951 – 1956), Maszyn Tłokowych (1956 – 1960) oraz Silników Spalinowych (1960 – 1962). W 1955 roku obronił na Politechnice Gdańskiej tytuł doktora nauk technicznych. W następnych latach włączył się intensywnie w odbudowę polskiego przemysłu Wybrzeża, opracowując szereg ekspertyz w zakresie budowy i remontu maszyn tłokowych. Wraz z zorganizowanym przez siebie zespołem inżynierów skonstruował pierwszy polski silnik parowy ML-8a będący rozwinięciem konstrukcyjnym maszyny parowej typu Lenz, wykorzystany w pierwszej serii polskich okrętów zbudowanych po zakończeniu II wojny światowej. Pierwsza maszyna tego typu została zamontowana jako jednostka napędowa na parowcu s/s „Sołdek”, gdzie służyła przez ponad trzydzieści lat. Za skonstruowanie tej maszyny w 1950 roku Polak otrzymał indywidualną Nagrodę Państwową II stopnia oraz Złoty Krzyż Zasługi. W następnych latach Polak opracował kolejny typ okrętowej maszyny parowej MC 10a o mocy 1650 KM, pierwszy polskiej konstrukcji projekt turbiny na parę odlotową TP 8a o mocy 500 KM oraz projekty maszyn pomocniczych. Wszystkie te urządzenia produkowane były w dużych seriach i montowane w jednostkach pływających produkowanych przez polski przemysł okrętowy. Dzięki swym konstrukcjom i staraniom Polak stworzył podwaliny pod polski przemysł budowy maszyn okrętowych. Był gorącym zwolennikiem popierania i propagowania polskiej myśli technicznej.